Nawożenie dolistne kukurydzy
Kamil Skrobiszewski, Product Manager w Dziale Nawozów Dolistnych Paweł Kossakowski, Senior Product Manager w Dziale Biostymulatorów
Kukurydza jest rośliną, która tak samo jak rzepak i pszenica na stałe wpisała się w struktury zasiewów w polskich gospodarstwach. Z roku na rok obserwujemy zwiększający się areał upraw kukurydzy. Szacuje się, że powierzchnia uprawna tej rośliny w 2021 roku wyniosła ok. 1 730 000 ha, co stanowi kukurydzę drugą rośliną pod względem powierzchni upraw w kraju. Ocenia się, że ponad 1 mln ha to kukurydza na ziarno, gdyż uprawa ta jest wysoko rentownym kierunkiem produkcji polowej. Kukurydza należy do roślin osiągających duże rozmiary, często osiąga ponad 250 cm wysokości. Zdecydowany udział biomasy, szybki wzrost oraz wysokie plonowanie to między innymi powody, dla których kukurydza jest zaliczana do roślin o wysokich wymaganiach pokarmowych i jest bardzo wrażliwa na ich niedobór, zwłaszcza w pierwszych tygodniach po wschodach, kiedy to ustala się liczba zawiązków liści i kolb w roślinie. Kukurydza z plonem 1 t ziarna i odpowiednią ilością słomy przeciętnie pobiera: 30 kg azotu (N), 13 kg fosforu (P2O5), 33 kg potasu (K2O), 10 kg siarki (SO3), 7 kg wapnia (CaO), 9 kg magnezu (MgO), oraz mikroskładniki:z uproszczeniami, a także uszkodzenia mechaniczne (w tym powodowane przez szkodniki) mają duży wpływ na kondycję fitosanitarną roślin. Tak jak w przypadku chwastów, tak również i tu dużo zależy od zasobności glebowego „banku” – tym razem nie nasion, a stadiów przetrwalnikowych sprawców chorób, którymi jak wiadomo są grzyby, organizmy grzybopodobne, a także bakterie czy też wirusy. Kukurydza pod tym kątem niczym nie różni się od innych upraw jak widać, gdyż jest żywicielem dla różnych grup systematycznych, choć trzeba zaznaczyć, że na ten moment wirusy i bakterie chorobotwórcze jeszcze nie stanowią dużego zagrożenia, ale to może się w każdej chwili zmienić w związku ze zmianami klimatycznymi, ale też i dużym areałem uprawy kukurydzy. Obecnie największym zagrożeniem dla roślin są grzyby chorobotwórcze, które są niczym innym jak pasożytami, czyli odżywiają się kosztem żywiciela – osłabiają go, a także uszkadzają jego tkanki, wywołując mniej lub bardziej specyficzne objawy chorobowe, które z kolei pozwalają nam wstępnie zidentyfikować sprawców.
Zapotrzebowanie (g) | Cynk (Zn) | Mangan (Mn) | Bor (B) | Miedź (Cu) | Molibden (Mo) |
na 1 tonę ziarna | 85 | 110 | 11 | 14 | 0,9 |
na 10 ton zielonki | 150 | 150 | 17 | 13 | 1,5 |
Roślina ta wykazuje dużą wrażliwość na niedobór cynku, ale ważne są również bor, mangan, miedź i molibden.
Cynk bierze udział w syntezie auksyn, stymulacji wzrostu korzeni przez auksyny, stymuluje również pobieranie i fizjologiczną aktywność azotu, wspomaga prawidłową gospodarkę węglowodanową, wspomaga pobieranie wody i składników pokarmowych, zwiększa odporność roślin na suszę i choroby.
Bor w roślinach uprawnych odpowiada przede wszystkim za kształtowanie struktury ścian komórkowych, regulację aktywności auksyn, pobieranie składników pokarmowych, kwitnienie oraz zawiązywanie owoców. Wspomaga także syntezę i transport cukrów. Niedobór boru
w kukurydzy silnie hamuje wzrost roślin. Ponadto objawia się niewystarczającym rozwinięciem ziaren w kolbie. Międzywęźla są skrócone, wiechy źle wykształcone, kolby są małe z licznymi niewyrośniętymi ziarnami.
W prawidłowej strategii nawożenia ważne jest, aby kukurydza od samego początku była dobrze odżywiona cynkiem, gdyż w stadium 5-6 liścia powstają zawiązki kolb, a od 6-8 liścia roślina zaczyna intensywnie pobierać składniki pokarmowe (do czego niezbędny jest cynk). Idealnym rozwiązaniem jest produkt Dynamic Cresco (w dawce 0,8-1,2 l/ha), który zawiera amonowy octan cynku. Jest to forma wysoce przyswajalna, gdyż cynk jest połączony z kwasem organicznym. Produkt Dynamic Cresco stymuluje rozwój systemu korzeniowego (odpowiada za powstawanie auksyn), eliminuje efekt nierównych wschodów, ogranicza skutki stresów abiotycznych (niska temperatura i susza), ale przede wszystkim poprawia wykorzystanie najważniejszego pierwiastka plonotwórczego, czyli azotu.
Pomimo bardzo dużej liczby patogenów grzybowych, aktualnie jedynie część nich ma większe znaczenie gospodarcze. Zalicza się tutaj głównie tych sprawców, którzy są odpowiedzialni za rozwój: zgorzeli siewek, fuzariozy łodyg, fuzariozy kolb oraz głowni guzowatej kukurydzy. W dobie zmian klimatu szacuje się, że wzrośnie znaczenie gospodarcze głowni pylącej kukurydzy, a także żółtej plamistości liści. Choroby liści, jak wspomniana żółta plamistość czy też powszechnie występująca drobna plamistość liści i rdza kukurydzy, są jeszcze niedoceniane pod kątem szkodliwości, ale to się zmienia wraz z postępem wiedzy. Liście to fabryka dla kukurydzy, która potrafi wiązać dwa razy więcej dwutlenku węgla niż rośliny klimatu umiarkowanego. Kukurydza jako roślina tropikalna, a zarazem dostosowana do uprawy w chłodniejszych warunkach o krótszej wegetacji potrafi w wyższych temperaturach załączyć fotosyntezę torem C4 i błyskawicznie budować swoją biomasę, która decyduje później o plonie. Żeby to robiła efektywnie, trzeba chronić jej liście, gdy pojawiają się ich choroby.
Niczym się to nie różni od ochrony choćby liścia flagowego i podflagowego u zbóż.
Poniżej zaprezentowano główne choroby grzybowe kukurydzy, z którymi można się spotkać na plantacjach.
Bardzo dobre efekty przynosi połączenie Dynamic Cresco z produktem Kelpak. Produkt Kelpak zawiera najważniejsze hormony roślinne (głównie auksyny), które odpowiadają za transport wapnia i innych składników (azotu, siarki i fosforu). Podany we wczesnych fazach wzrostu wymusza transport wapnia w roślinie co powoduje lepsze ukorzenienie, pobudza roślinę do wzrostu, oraz ogranicza skutki stresów.
Szczególnie polecamy zastosowanie produktu Kelpak w dawce 1 l/ha łącznie z Dynamic Cresco w dawce 0,8 l/ha w fazie 3-5 liścia kukurydzy. Podczas wykonywania zabiegów dolistnych należy pamiętać o dokarmianiu roślin również makroelementami. Dobrze dobrany nawóz dolistny NPK w szybkim tempie dostarczy najważniejszych makroelementów. Przede wszystkim azotu, fosforu, potasu, a także magnezu i siarki, składników ciężko pobieranych z gleby podczas chłodów, temperatury gleby poniżej 12°C i niekorzystnych warunków atmosferycznych. Idealnym rozwiązaniem jest produkt Opti Kukurydza, który ma skład zbilansowany pod potrzeby kukurydzy. Zalecana dawka produktu zawiera się w przedziale od 2 do 4 kg/ha.
Innowacyjnym rozwiązaniem w nawożeniu kukurydzy jest zastosowanie produktu Krzemian, który zawiera najlepiej przyswajalny dla roślin kwas ortokrzemowy oraz mikroelementy. Podanie krzemu usztywnia roślinę oraz zwiększa zawartość chlorofilu w liściach, dzięki czemu lepiej odbywa się proces fotosyntezy (liście są sztywniejsze, mają większą powierzchnię i są skierowane do promieni słonecznych). Chroni również roślinę przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi (silny wiatr, grad, mróz). Udowodniono, że roślina dobrze odżywiona krzemem w okresie suszy lepiej gospodaruje wodą- zmniejsza się transpiracja o około 30%. Na stanowiskach ubogich w fosfor lub cynk- krzem kompensuje niedobór tych składników. Na glebach o kwaśnym odczynie krzem ogranicza niekorzystny wpływ metali ciężkich na rozwój systemu korzeniowego. Chroni również roślinę przed atakiem chorób grzybowych i szkodników. Produkt Krzemian należy stosować w dawce 0,5-0,8 l/ha w fazie od 2 do 8 liścia kukurydzy. Produkt jest kompatybilny z innymi nawozami dolistnymi, a jego korzystne działanie na plon zostało potwierdzone badaniami w państwowych instytutach.
